‘Nou, jij bent ook veranderd zeg …’

Een vrouw van middelbare leeftijd samen met haar dochter. De vrouw heeft donker halflang haar, de dochter langstijl haar. Ze hebben ergens plezier over. Het beeld oogt intiem.‘Nou jij bent ook veranderd zeg. Vroeger was je veel gezelliger.’
Zij kijkt mij onzeker en wanhopig aan. Ze vertelt mij zojuist wat één van haar vriendinnen tegen haar zei.
‘Ik kan het echt niet meer. En om eerlijk te zijn vind ik een aantal dingen zelfs niet zo leuk meer’, zegt ze. ‘Maar ik vind het ook eng, want wat nou als ze mij straks helemaal niet leuk meer vinden. Wie houd ik dan nog over?’

Het is niet de eerste keer dat ik dit hoor.
Sterker nog, ik denk dat iedere vrouw die borstkanker heeft gehad dit gevoel herkent.
Misschien wordt het openlijk tegen je gezegd, misschien zie je het in een blik. Of merk je dat je niet meer wordt uitgenodigd.

Je bent veranderd, dat is nu eenmaal zo.
Je hebt iets meegemaakt dat maar door weinigen wordt begrepen.
Je bent niet meer dezelfde als voor die tijd.
En dat betekent dat er misschien mensen in je omgeving zijn die minder bij jou passen dan voorheen.
Die de oude jij willen terugzien, niet de nieuwe. En dat doet pijn.

Het voelt als afwijzing en als er iets is dat wij als mens onverdraaglijk vinden, is het dat.
Evolutionair is het heel verklaarbaar. In de oertijd betekende afwijzing dat je werd uitgestoten. En alleen kon niemand overleven. Dat is waarom afwijzing ons zo diep raakt.

In de loop van ons leven ontwikkelen wij een persoonlijkheid.
En die persoonlijkheid wordt deels gevormd door overlevingsstrategieën. Dat zijn strategieën die ervoor zorgen dat we zo min mogelijk kans op afwijzing lopen.
Er zijn veel overlevingsstrategieën, zoals pleasen, alles perfect willen doen, altijd voor iedereen zorgen, altijd positief zijn en ga zo maar door.

Wij weten onbewust, dat als wij ons zo gedragen, de buitenwereld ons waardeert.
En dat is de beste bescherming tegen afwijzing.
Vaak hebben we niet eens in de gaten hoe slecht wij hierdoor voor onszelf zorgen.

Als je borstkanker krijgt, kun je dit niet meer volhouden.
En misschien wil je het wel helemaal niet meer. Wil je meer jezelf worden.
Borstkanker heeft je een spiegel voorgehouden. Je laten zien waar je staat.
Wat je niet meer wilt in je leven en soms ook wat je niet meer kunt.
Dat is verwarrend en geeft je het gevoel alsof de bodem onder je is weggevallen.

En terwijl jij met vallen en opstaan je leven weer opbouwt, begrijpt je omgeving dat niet altijd.
En dat kan pijn, zelfs erg pijn, doen.
Die pijn kunnen je niet ontlopen. En dat hoeft ook niet.
Want het is naar, maar pijn hoort net als blijdschap bij het leven.

En besef, ook al is dat heel verdrietig, dat niet iedereen meer bij jóu past.
Sommige mensen blijven een leven lang bij je, anderen komen en gaan.
Want jij groeit en de mensen die niet met jou mee kunnen groeien vallen af.
Dat is verdrietig, maar tegelijkertijd in jouw belang. 

Het geeft je ruimte om je plek te vinden en nieuwe mensen te ontmoeten.
Mensen, die passen bij wie jij nú bent.

Herken je dit? Ik ben heel benieuwd hoe jouw ervaring met borstkanker je heeft veranderd.
Wil je dat hieronder in het commentaar met mij delen?

Reacties
  • A. Bos
    Beantwoorden

    Helemaal mee eens Martha, zo voelt het voor mij exact. Aan de ene kant heb ik zelf ook rouw om de oude gezellige onbezorgde die er niet meer is en aan de andere kant probeer ik mijn nieuwe ik te omarmen met alles wat ik meegemaakt heb. En inderdaad vallen daar vrienden bij af maar komen er ook weer nieuwe bij.

    • Martha Rijkmans
      Beantwoorden

      Hoi Ageeth,
      Het is de natuurlijke stroom van het leven. Verandering is de enige constante, ook al is dat soms pijnlijk en rauw. Rouwen hoort er ook bij, want mensen verliezen is verdrietig.
      Mooi dat je zo je nieuwe ik omarmt, want die is misschien wel authentieker dan de ‘oude’ jij ooit is geweest.
      Liefs, Martha

  • Loes
    Beantwoorden

    Goedemorgen Martha,

    Wat helder uitgelegd door jou!
    Dankjewel.

    Ik herken het. Niet zozeer wordt het hardop gezegd, hoewel wel door mijn dochter van inmiddels 17 (ze was 11 toen ik de diagnose kreeg).

    Ik ben veranderd. En daar ben ik vaak heel blij mee, ik voel veel meer diepgang bijvoorbeeld. Maar tegelijkertijd doet het pijn, doordat ik met veel mensen niet meer op ‘hetzelfde level’ zit.
    Niet hoger of lager, maar (ogenschijnlijk) niet meer connected.
    Ik ben zó ontzettend blij met alle mensen die de afgelopen jaren op mijn pad zijn gekomen! Ik voel me júist weer ontzettend vaak verbonden. Meer verbonden met mijzelf, met de natuur, met de mensen die ik ontmoet. Ik kan mensen steeds meer in hun eigen levensstroom laten. En mijzelf ook steeds meer…

    Maar jeetje, het is wel een aardige weg geweest, zeg! Ik kan er steeds vaker met een glimlach naar kijken. Zéker niet altijd, maar ik voel een shift.

    Dankbaar 🙏

    • Martha Rijkmans
      Beantwoorden

      Hoi Loes,
      Dank je. Het is geen knop die je omzet. Het is echt wel een hele weg. Want het is ook pijnlijk en verdrietig en je neemt niet zo maar afscheid van mensen die je dierbaar waren en misschien nog steeds zijn, maar met wie je geen verbinding meer ervaart. En mooi zoals je beschrijft, dat zo’n periode je ook meer kan verbinden met jezelf. Dat is wat ik zelf ook heb ervaren.
      Liefs, Martha

  • Maaike
    Beantwoorden

    Ja zo herkenbaar ben op de dag moe en ben blij als het half 8 is dat ik naar bed mag veel mensen verloren daar door

    • Martha Rijkmans
      Beantwoorden

      Hoi Maaike,
      Wat naar dat je mensen verloren bent daardoor, maar hopelijk zijn er ook weer andere mensen op je pad gekomen, die wel om je geven zoals je nu bent.
      liefs, Martha

      • Wendy / @smurfigeknutselfan
        Beantwoorden

        Ik moet me na mijn borstkajer weer aanpassen. Was het al gewend door mijn reuma. Ik weet dat ik mijn werk niet meer kan, maar het is hoed zo. Door mijn kanker hebben mijn zussen mij ook de rug toegekeerd, ook daar heb ik vrede mee. Ik put nu veel uit het maken van kaarten, heb zelfs een mooie samenwerking met een webshop. Dit geeft me veel voldoening. Bekijk zeker eens mijn kaarten.

        • Martha Rijkmans
          Beantwoorden

          Hoi Wendy,
          Wat fijn dat je vrede hebt kunnen vinden met de situatie. En wat leuk dat je kaarten maakt en dat je die nu ook via een webshop kunt verkopen. Zo heb je een mooie nieuwe invulling aan je leven gegeven.
          Heel veel succes!
          Hartelijke groet, Martha

Plaats een reactie

Laatste berichten
Een vrouw staat te genieten van het heerlijke voorjaarsweer. Ze draagt een felroze poloshirt en een hard blauwe sjaal. Ze glimlacht en kijkt blij in de lens. Ze heeft halflang donker haar met hier en daar wat grijs.Een vrouw zit op een bankje in het bos. Ze draagt een blauwe sjaal en heeft halflang donkerblond haar. De zon tovert lichtvlekken op haar gezicht.